Wielu w Polsce uważa, że duchowość maryjna stoi w sprzeczności z charyzmatycznością. Kapłan z Rzymu wskazuje że Duch Święty nie przychodzi do nas inaczej jak przez Maryję.
W Nowej Hucie w Krakowie miało miejsce ważne teologiczne wydarzenie, jakim było spotkanie IX Strumienie Miłosierdzia (25-26 września 2015) "Maryja - Matka Ożywiona Duchem Świętym" (1) Brał w nim udział Ks Bp Grzegorz Ryś i S. Marzena Władowska CHR, ale pragnę swoją refleksję poświęcić wystąpieniom gościa z Rzymu, ks Fabio Bartoliego, który jest proboszczem parafii św Benedykta w Rzymie (2). Jest to jego drugie publiczne wystąpienie w Polsce, pierwsze miało miejsce podczas spotkania „Jezus na Lodowisku” transmitowanym przez nasz portal (3). Opublikowano też jego książkę o duchowym odczytywaniu Apokalipsy. (4)
Obalone stereotypy
Treści które wygłosił Ojciec Fabio są szczególnie ważne dla polskiej duchowości w której jest dużo stereotypowego myślenia jakoby duchowość maryjna stała w sprzeczności z charyzmatycznością. Taki przesąd niekiedy panuje po obydwu stronach teologicznej dyskusji. Zauważam, że tradycjonaliści katoliccy zarzucają odnowie charyzmatycznej myślenie protestanckie i odciąganie Polaków od tradycyjnej duchowości maryjnej. Wśród członków wspólnot charyzmatycznych w Polsce ta sprawa wygląda różnie i nieraz w ramach jednego ośrodka formacyjnego potrafią być spore różnice. Trudno tu o podsumowanie, ale sama słyszałam jak podczas spotkania jednej ze starszych w Polsce wspólnot leciwa już liderka tłumaczyła się grupie z tego że zaproponowała zaśpiewanie pieśni do Matki Bożej Częstochowskiej w sierpniu „choć to takie nie odnowowe” i towarzyszyła tej wypowiedzi niechęć zebranych osób do maryjnego kultu. Natomiast sama jestem w nieco młodszej wspólnocie charyzmatycznej Odnowy w Duchu Świętym która każde spotkanie kończy modlitwą o beatyfikację Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego i pielęgnuje kult wizerunku Maryi w parafialnym sanktuarium. To moje skromne wycinkowe doświadczenie pokazuje, że kwestia miejsca Maryi w sercach charyzmatyków jest bardzo ważna. Choć jest maryjna praktyka modlitwy rzadko mamy okazję usłyszeć konferencje mówiące o Maryi w kontekście naszej duchowości.
"Wspólnota, która jest Maryją”
Te ważne słowa o Maryi Ojciec Fabio Bartoli zawarł zwłaszcza w swojej konferencji, z której nagranie umieszczamy poniżej. Ważne, że nie jest to jedynie teoretyczne rozważanie, ale wynik praktyki duszpasterskiej. „chciałbym wyjść przede wszystkim od opowieści, od świadectwa pewnego doświadczenia. Z tego powodu zatytułowałem tę pierwszą konferencję: „Wspólnota, która jest Maryją”. I jest także dobrze przedstawić się – prawda – więc ja jestem tutaj, bo jestem asystentem kościelnym tej wspólnoty, wspólnoty bardzo starej, włoskiej, która istnieje od 1971 r., więc oczywiście to, o czym Wam mówię, rodzi się z tego doświadczenia, czyli ja nie robię nic innego jak przynoszę pomiędzy Was doświadczenie, które przychodzi już od długiego czasu.” Konferencje są rozwinięciem słów Maryi która w hymnie „Magnificat” wychwala Boga, a ta modlitwa chwały jest najważniejsza dla naszej modlitwy dzisiaj.
Wtedy Maryja rzekła:
"Wielbi dusza moja Pana,
i raduje się duch mój w Bogu, moim Zbawcy.
Bo wejrzał na uniżenie Służebnicy swojej.
Oto bowiem błogosławić mnie będą odtąd wszystkie pokolenia,
gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny.
Święte jest Jego imię -
a swoje miłosierdzie na pokolenia i pokolenia [zachowuje] dla tych, co się Go boją.
On przejawia moc ramienia swego,
rozprasza [ludzi] pyszniących się zamysłami serc swoich.
Strąca władców z tronu, a wywyższa pokornych.
Głodnych nasyca dobrami, a bogatych z niczym odprawia.
Ujął się za sługą swoim, Izraelem,
pomny na miłosierdzie swoje -
jak przyobiecał naszym ojcom -
na rzecz Abrahama i jego potomstwa na wieki".
(Łk. 1 46-56)
Jak być Maryją?
Ojciec Fabio twierdzi, że wspólnota „musi być Maryją”, to znaczy wychwalać Boga jak Maryja.
„Pierwsze słowo to imię Maryi, a drugie słowo to imię wspólnota. Oni wyczuwają więc to: Maryja musi być w centrum Odnowy charyzmatycznej. Będziemy mieli trzy konferencje, żeby to wyjaśnić. Nie ma Odnowy charyzmatycznej, gdzie nie ma Maryi. I druga wielka intuicja to ta, że Odnowa charyzmatyczna musi rodzić wspólnotę, z Odnowy rodzi się wspólnota, jeżeli nie ma wspólnoty, która się rodzi, nie jest to autentyczna Odnowa. Jest wielka różnica między grupą i wspólnotą. Grupa jest zbiorem osób, które gromadzą się okazjonalnie na modlitwie, ale fakt bycia razem nie ma szczególnego znaczenia: mógłbyś być ty, mógłby być inny, byłoby to bez znaczenia. Wspólnota to coś bardzo odmiennego. Wspólnota jest braterstwem, oznacza komunię życia, oznacza, że te osoby są świadome bycia zjednoczone przez to samo powołanie, przez to samo wezwanie, oznacza, że mamy to samą i jedną tożsamość. Rodzi się więc Wspólnota Maryja. I my rozumiemy tę nazwę – „Wspólnota Maryja” nie w tym sensie: wspólnota, która należy do Maryi, lub wspólnota, która ma Maryję jako patronkę, ale raczej oznacza ona: Wspólnota, która Jest Maryją. To, co chcemy powiedzieć, że wspólnota w pewien sposób czyni obecną Maryję, jak gdyby była niemal ciałem Maryi – prawie jak - nie chcę oczywiście powiedzieć herezji – nie chodzi tu o ciało Maryi w ścisłym tego słowa znaczeniu. Ta wspólnota więc chce być Maryją, ta wspólnota chce żyć jak Maryja, ta wspólnota chce mieć Maryję jako model, jako osobę do naśladowania, jako styl życia w świecie. Z tego powodu my zazwyczaj mówimy, że duchowość „Wspólnoty Maryja” to duchowość charyzmatyczna, chrystocentryczna i maryjna.”.(5) Zapraszam do wysłuchania pełnej treści konferencji, których zapisy znajdują się poniżej.
Symboliczne miejsce konferencji
Należy zauważyć, że spotkanie Strumienie Miłosierdzia” odbyło się w ważnym symbolicznym miejscu jakim jest kościół. p.w Matki Bożej Częstochowskiej w krakowskiej dzielnicy Nowa Huta w której posługuje zgromadzenie ojców cystersów. Nowa Huta byłą zbudowana przez komunistów jako wzorowe dla socjalizmu miasto robotników, w którym miało nie być kościoła. Jednak ten zamysł nie udał się, bo ludzie pieszo, pomimo braku dobrej komunikacji szli do starego kościoła cystersów w Mogile, gdzie znajdowało się staropolskie sanktuarium cudownego krucyfiksu. Tam robotnicy brali kościelne śluby, chrzcili dzieci, niejako swoją masową obecnością wymuszając zmianę charyzmatu wspólnoty zakonników która z zasady jest kontemplacyjna. Wkrótce też ludzie tam zapragnęli publicznie oddawać hołd ulicznemu krzyżowi, co zaskutkowało krwawo tłumionymi zamieszkami. Natomiast zbudowanie kościoła na osiedlu „szklane domy”, w czym brał udział bp. Karol Wojtyła stało się symbolem zwycięstwa Maryi i polskiego Narodu nad pomysłami komunistów. (6) Ojciec Fabio podczas konferencji podkreślał też rolę cystersów w rozwoju myśli maryjnej w Kościele.
Maria Patynowska
Bibliografia
(1) Strona internetowa „Strumieni Miłosierdzia” wraz z programem http://www.strumieniemilosierdzia.odnowa.org/
(2) Strona internetowa parafii św Benedykta w Rzymie a na niej teksty ks. Fabio http://www.parrocchiasanbenedetto.org/tag/don-fabio-bartoli/; strona wspólnoty http://www.comunitamaria.it/
(3) Zapisy archiwalne „Jezus na Lodowisku” http://www.fronda.pl/a/zobacz-jezusa-na-lodowisku-transmisja-specjalnie-dla-frondapl,52677.html
(4) Bartoli Fabio, Wyjdź, ludu mój, z Babilonu. Dobra Nowina Apokalipsy: opór i radość. Komentarz biblijny. Bratni Zew 2015
(5) ze spisanego tekstu pierwszej konferencji http://www.franciszkanie.pl/artykuly/krakow-tozsamosc-wspolnoty-charyzmatycznej
(6) Niward St. Karsznia, Wymowa Krzyża w Sanktuarium Mogilskim.
Pierwsza konferencja o.Fabio Bartoli od 11.40 do 44.20 minuty
https://www.youtube.com/watch?v=nRIhKvxgsD4
2 konferencja od 18.00 do 1:20.00 minuty
https://www.youtube.com/watch?v=Lv4LyhDsmRk
3 konferencja od 9.00 do 1:20.00 minuty
https://www.youtube.com/watch?v=TFCl_Nx6zSQ
modlitwa końcowa od 1:38.00
https://www.youtube.com/watch?v=SSlp-xuWILc