Przedstawiony poniżej zarys jest oczywiście tylko hipotezą. Nie twierdzę że każdy uchodźca jest gejem, nie twierdzę nawet że większość z przypływających do Europy mężczyzn to geje. Niemniej po analizie źródeł należy przypuszczać że z pewnością pewna część z proszących o azyl z powodu prześladowań nie ma na myśli powodu religijnego, czy politycznego, sytuacji na wojnie, lecz deklaruje problem związany z seksualnością.

Kto pisze o gejach-uchodźcach?
Korespondentka „The Guardian” z Kapsztadu, ze zeuropeizowanej Republiki Południowej Afryki, pisze że „Uchodźctwo gejów z Afryki nie jest stosowną odpowiedzią na homofobiczne prawo” (1). O jakim homofobicznym prawie korespondentka pisze? Otóż, jeżeli można znaleźć wspólny mianownik w religiach pogańskich Afryki to jest nim kult płodności, oraz rodzina. Można też zauważyć że wraz z wpływami z zewnątrz, idących już z kolonializmem, te „wartości afrykańskie” bywały przytłumione i kultura gejowska stała się jednym z atrybutów tego co niósł ze sobą biały człowiek. Rządy jednak nieraz się zmieniają i tam gdzie władza „białych” została ograniczona niejednokrotnie wprowadzane zostało antygejowskie prawo w imię „wartości afrykańskich”.Otóż w wielu krajach klimat dla działaczy LGBT stał się naprawdę niesprzyjający, a oni sami czują się prześladowani co podają jako powód do emigracji.

Z których krajów geje uciekają?
Najbardziej nagłośniona jest sprawa Ugandy, chociaż antygejowskie prawo nie jest w tym kraju najostrzejsze. „Sekretarz Stanu USA John Kerry powiedział, że antyhomoseksualne prawo w Ugandzie można porównać z antysemickim prawem nazistów albo apartheidem w Republice Południowej Afryki. „Moglibyście zmienić przedmiot tego prawa na czarnych albo na Żydów i bylibyście w Niemczech lat 30-tcyh albo w apartheidzie lat 50. i 60-tych w RPA” – powiedział John Kerry. „W obu tych miejscach było skandalicznie źle i tak jest też tutaj”. Zatem sprawa Ugandy stała się symboliczna w tym zakresie. (2) Chociaż najsurowszy projekt  prawny nie został zatwierdzony przez prezydenta Ugandy, to jego wypowiedzi na temat homoseksualizmu trudno nazwać przychylnymi „Jest przekonany, że surowe kary nie zlikwidują homoseksualizmu, a jedynie spowodują zejście gejów i lesbijek do "podziemia", gdzie będą nadal oddawać się swoim "nienormalnym" praktykom. "Nie można nazywać nienormalności "inną orientacją seksualną". Być może w zachodnich społeczeństwach z powodu złego wychowania powstało wielu takich nienormalnych ludzi" - przekonuje. Prezydent dodaje, że lesbijkami zostają kobiety "seksualnie wygłodniałe", którym nie udaje się znaleźć męża. Uspokaja też, że homoseksualistów można jeszcze "uratować od ryzyka odrażających zachowań" - poprawiając stan gospodarki.” (3) Podobne poglądy głosi wielu konserwatywnych polityków afrykańskich. Postawa liberalna też ma swoich zwolenników którzy nieraz ostentacyjnie przywołują fakt wolności seksualnej jako jedno z praw człowieka „Nie możemy już sobie pozwolić na dyskrymincję osób ze względu na wiek, płeć, pochodzenie etniczne, status migranta, orientację seksualną i tożsamość płciową, lub na jakiejkolwiek innej podstawie - musimy uwolnić pełny potencjał każdego” . Tak napisał w Liście otwartym do Liderów Afrykańskich prezydent Mozambiku, jeden z bardziej liberalnych. (4) Natomiast za „homofobiczego” jest uważany prezydent Zimbabwe (5). Ogólnie jest obecnie 79 krajów, nie tylko w Afryce, w których homoseksualizm jest nielegalny i skąd wywodzą się uchodźcy o motywacji związanej z seksualnością.(6) Oczywiście nie można wykluczyć iż problem LGBT podawany jest niekiedy interesownie, a prawdziwe powody są jeszcze inne. 

 

Ucieczkę gejów z Afryki ułatwiają fundacje
Nic dziwnego że takie larum nad sytuacją LGBT w Afryce wywołuje dreszcz emocji i że  wspierające ich fundacje powstają jak grzyby po deszczu. W internecie istnieją jawne nie mówiąc o ukrytych) strony fundraisingowe, zbierające pieniądze na „ratowanie” gejów z różnych stron Afryki i sprowadzanie ich do krajów gdzie mogą mieć swobodę praktyk. Jedna z przykładowych stron głosi: „Jest to "fundusz ratunkowy, mający pomóc ludziom LGBT uciekać z Afryki" i ma na celu "gejów, lesbijki, osoby biseksualne i transpłciowe prześladowane i uwięzione w krajach afrykańskich, w których podlegają karom sprawy związane z seksualnością". Kampania określa, że "przyczyniając się do tego funduszu ratunkowego będziesz mógł pomóc inicjatorowi uratować więcej gejów, lesbijek, biseksualistów, transseksualistów i ludzi interseksualnych z Afryki uciekać przez przerażającym prześladowaniem." Licznik on-line pokazuje ile pieniędzy wpłynęło na ten cel.” W takich fundacjach są też nagrody dla darczyńców i elitarne kluby „dawców paszportów” (1) Przywoływane są tu popularne mity dotyczące ruchów wyzwoleńczych. Ci którzy dużo wpłacają fundacji na uchodźców LGBT otrzymują odznaki z sercem i napisem „Jestem Mandelą”.

Jak uciekać, lądem, morzem czy lotniczo?
Wymioniona w artykule „Melanie” amerykańska fundacja zbierająca pieniądze na uchodźców pragnących uciec przed prześladowaniami powodowanymi przez niekaceptowaną w Afryce seksualność, nie poleca prześladowanym ucieczek innych niż samolotem, ze względu na długość trwania podróży i niebezpieczeństwa, w tym dalsze prześladowania w obozach przejściowych. (7) Proponowanie takiego rozwiązania, fundowanie wybranej (ciekawe według jakiego klucza?) osobie bardzo drogiego biletu lotniczego z Afryki do USA jest kontrowersyjne nawet w samym środowisku LGBT. Można się domyślać że wygodna podróż nie każdego czeka, a większość ofert polega na wsparciu finansowym i pomocy prawnej już po dotarciu na miejsce, a sama podróż następuje w niewygodnych warunkach wraz z uchodźcami politycznymi i imigrantami ekonomicznymi. Może to właśnie ci którzy nie załapali się do tych bogatych fundacji i na samolot, płyną łodziami do Europy ?

 

Czy można dostać azyl w Unii Europejskiej za samą deklarację że się jest gejem?
Wiele wyjaśnia lektura obszernego tekstu „Ucieczka przed Homofobią” który jest owocem oficjalnych projektów unijnych. (8) Przełomowe dla sprawy było orzeczenie unijnego sądu w Luksemburgu, według którego nie wolno się domagać, by w macierzystych krajach ukrywali swą orientację. „Spora część krajów członkowskich czasami udziela azylu homoseksualistom z krajów, gdzie grożą im wysokie grzywny, więzienie bądź śmierć. Nawet w Polsce azylu po bardzo długich perypetiach dobił się w 2012 r. gej z Ugandy. Brak jednoznacznych zasad sprawiał jednak, że decyzje urzędów były w poszczególnych krajach mało przewidywalne. Ponadto w prawie wszystkich krajach Unii - jak twierdzi Joël Le Déroff z brukselskiego biura organizacji ILGA - urzędnikom zdarzało się uciekać do argumentu, że najlepszym sposobem na uniknięcie prześladowań jest powstrzymanie się od zachowań zgodnych ze swą orientacją. A zatem, zamiast wnioskować o azyl, geje powinni ukrywać się we własnej ojczyźnie. Jednak tę argumentację odrzucił Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.” (9) Prawo unijne zabrania też żądania dowodów na orientację seksualną, bo było by to niedyskretne i niedelikatne. „By otrzymać azyl polityczny w Europie wystarczy zadeklarować się jako prześladowany homoseksualista. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał we wtorek wyrok stwierdzający, że państwa UE „muszą trzymać się respektowania fundamentalnych praw, gdy ich urzędnicy badają wiarygodność prześladowanego z powodu homoseksualizmu, który prosi o azyl”. (10) W Polsce przeprowadzono w zeszłym roku pełną procedurę przyznania azylu obywatelowi Ugandy „Wilson Sekiziyvu ubiegał się w Polsce o status uchodźcy jako gej, dowodząc że w ojczystym kraju był prześladowany ze względu na orientację seksualną, był więziony i szykanowany. Postępowanie trwało ponad rok. Jest pierwszym w Polsce afrykańskim gejem, którego uznano za uchodźcę ze względu na orientację seksualną.” (11). A jak jest jeden, to będą następni.  

Maria Patynowska



Bibliografia
(1) Artykuł pisany jest na podstawie tekstu korespondentki „Melanie”, z Kapsztadu; theguardian.com opublikowanego 4 marca 1914 'Rescuing' gay people from Africa is no answer to homophobic laws” która bloguje na portalu http://www.thoughtleader.co.za/melaniejudge

(2) Antygejowskie prawo jest jak nazistowski antysemityzm http://www.fronda.pl/a/antygejowskie-prawo-jest-jak-nazistowski-antysemityzm,34961.html

(3) Wyborcza.pl; mk; Uganda: prezydent wstrzymał najsurowsze antygejowskie prawo Afryki,17.01.2014 14:18
(4) Theafricareport.com: An Open Letter to Africa's Leaders - Joaquim Chissano, former President of Mozambique

(5) theguardian.com: Eusebius McKaiser; Homosexuality un-African? The claim is an historical embarrassment 2 października 2012

(6) 79 countries where homosexuality is illegal http://76crimes.com więcej w haśle „LGBT rights in Africa” en.wikipedia.org

(7) Rescue Fund to Help LGBT People Escape Africa https://www.indiegogo.com/projects/rescue-fund-to-help-lgbt-people-escape-africa#/story

(8) Dokument do pobrania http://ptpa.org.pl/public/files/RAPORT%20UCIEKAJ%C4%84C%20PRZED%20HOMOFOBI%C4%84.pdf

(9) http://wyborcza.pl: Tomasz Bielecki: Gejom lepiej w Europie. Prześladowanym należy się azyl w Unii Europejskiej.
(10) pch24.pl Azyl polityczny dla prześladowanego homoseksualisty? Dajemy od ręki! 2014-12-05
(11) lewica24.pl: Ugandyjski gej otrzymał w Polsce azyl; 09 sierpnia 2012