1. Wczoraj na wspólnej konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki ogłosił uruchomienie Tarczy finansowej na 100 mld zł, a prezes NBP Adam Glapiński poinformował o obniżeniu stóp procentowych banku centralnego o 0,5 punktu procentowego.

Po Tarczy Antykryzysowej szacowanej na ok. 230 mld zł, po uzupełnieniu jej o nowe rozwiązania, nad którymi trwa właśnie debata w Sejmie, uruchomienie przez rząd nowego instrumentu wsparcia finansowego dla wszystkich kategorii przedsiębiorstw i to o takich rozmiarach finansowych, śmiało można nazwać użyciem ekonomicznej bazooki.

Przy tej okazji wypada wyjaśnić, że bazooka to amerykańska ręczna wyrzutnia niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych, będąca na wyposażeniu armii tego kraju do końca lat 60-tych XX stulecia, niezwykle skutecznie zwalczająca broń pancerną przeciwnika.

Właśnie w związku z tym obecnie, bardzo często ekonomiści używają tego określenia, aby podkreślić siłę i skuteczność instrumentów wprowadzanych albo przez banki centralne albo rządy, które mają wspierać gospodarki poszczególnych krajów.

2. Instytucją zarządzającą Tarczą Finansową jest Polski Fundusz Rozwoju (PFR), który wspomnianą kwotę 100 mld zł (blisko 4,5% PKB), ma rozdysponować w taki sposób, żeby ok. 25 mld zł trafiło do mikrofirm, kolejne ok.50 mld zł do firm małych i średnich i wreszcie kolejne ok.25 mld zł do firm dużych.

Jak informuje PFR środki mogą trafić aż do 670 tysięcy firm w Polsce, a ponieważ warunkiem ich otrzymania jest utrzymanie miejsc pracy, w grę wchodzi ochrona aż 10 mln miejsc pracy w tych przedsiębiorstwach.

Mikrofirmy (a więc przedsiębiorstwa do 10 zatrudnionych), mogą ubiegać się o wsparcie do wysokości 324 tys zł , pożyczka jest udzielana na 3 lata, ale po roku w sytuacji prowadzenia działalności i utrzymania dotychczasowego zatrudnienia wsparcie to będzie umorzone do wysokości 75%.

Małe i średnie firmy (a więc zatrudniające od 10 do 249 pracowników), mogą ubiegać o wsparcie do 3,5 mln zł, pożyczka jest także udzielana na 3 lata, ale po roku przy utrzymaniu działalności i zatrudnienia na dotychczasowym poziomie, będzie umarzana do wysokości 75%.

Wreszcie duże firmy (powyżej 249 pracowników) mogą uzyskać wsparcie nawet do 1 mld zł, warunkiem koniecznym jest jednak płacenie podatków w Polsce, przy czym warunki tego wsparcia są negocjowane z Funduszem ale jak w poprzednich przypadkach jest możliwość jego umorzenia do 75%.

Według informacji premiera Tarcza finansowa, jest uruchamiana przez PFR natychmiast, procedury są uproszczone do minimum i oparte o oświadczenia przedsiębiorców (a nie jak to było do tej pory różnego rodzaju zaświadczenia), a w zasadniczej części firm starających się o wsparcie, pieniądze z tych pożyczek powinny znaleźć się na ich rachunkach w przeciągu 2-3 tygodni.

3. Jednocześnie prezes NBP poinformował, że Rada Polityki Pieniężnej podjęła już drugą na przestrzeni ostatnich 3 tygodni decyzję o obniżce stóp procentowych banku centralnego (poprzednia obniżka stóp o 0,5 pkt. procentowego miała miejsce 17 marca).

Także i tym razem RPP postanowiła obniżyć stopy procentowe NBP o kolejne 0,5 pkt procentowego, w tej sytuacji od 9 kwietnia stopa referencyjna będzie wynosiła 0,50% w skali rocznej, stopa lombardowa 1,00% w skali rocznej, stopa depozytowa 0,00% w skali rocznej, stopa redyskontowa weksli 0,55% w skali rocznej i stopa dyskontowa weksli 0,60% w skali rocznej.

Ponadto prezes Glapiński nawiązując do słów prezesa EBC Mario Draghiego, który podczas kryzysu 2007-2008 zadeklarował, że „zrobi wszystko aby utrzymać euro”, zapowiedział „ w imieniu NBP zrobię wszystko, żeby ten kryzys był dla Polski możliwie łagodny”.

Jednocześnie przypomniał, że NBP użyje wszystkich instrumentów jakie są w jego dyspozycji żeby zapewnić płynność sektorowi bankowemu i będzie razem z nadzorem bankowym pilnował, aby ta płynność była także łatwo dostępna dla zainteresowanych przedsiębiorstw.

Zbigniew Kuźmiuk