Odrzucane przez protestantów sakramentalia, obecne są w Kościele katolickim i u naszych schizmatyckich braci prawosławnych. Tego, czym są sakramentalia, można dowiedzieć się z najnowszego numeru miesięcznika „Egzorcysta”.

 

Z artykułu księdza Aleksandra Posackiego opublikowanego w kwietniowym numerze „Egzorcysty” można się dowiedzieć, że sakramentalia to czynności i przedmioty (medaliki, szkaplerze, poświęcenie przedmiotów, błogosławieństwa, robienie znaku krzyża, namaszczenie, posypanie popiołem, egzorcyzmy, nakładanie rąk) poprzez które, Kościół przygotowuje wiernych na działanie sakramentów. Sakramentalia działają poprzez publiczną modlitwę Kościoła, a nie przez czyjeś subiektywne i prywatne widzimisię. Tylko „zbiorowa wiara Kościoła czyni je prawdziwie skutecznymi”.

Zdaniem ojca dr Krzysztofa Modrasa (autora jednego z artykułów w kwietniowym numerze miesięcznika „Egzorcysta”) odmiennie od sakramentów, których źródłem skuteczności jest Duch Święty, będące znakiem Bożej łaski sakramentalia są skuteczne mocą modlitwy Kościoła, dzięki zachowaniu rytuału katolickiego. Źródłem skuteczności sakramentaliów jest Jezus Chrystus.

Sakramentalia nie są konieczne do zbawienia, ale skutecznie uświęcają każdy aspekt naszego życia. Do sakramentaliów zalicza się błogosławieństwa, poświęcenia i egzorcyzmy.

Błogosławieństwa to obrzędy i modlitwy Kościoła z prośbą do Boga, to wyjednywanie łaski i darów dla osób i rzeczy, dla duszy i ciała. „Każdy, na mocy powszechnego kapłaństwa otrzymanego w chwili chrztu, może błogosławić innym ludziom”.

Poświęcenia „to czynności (modlitwy i obrzędy), przez które przeznacza się przedmioty lub osoby […] wyłącznie do służby Bożej”. Poświęconych przedmiotów nie można używać „do innych celów”.

„Egzorcyzm to prośba skierowana do Boga, w imię Jezusa Chrystusa, by jakaś osoba lub przedmiot były strzeżone od napaści złego i uwolnione od jego wpływu”. Egzorcyzm wielki (uroczysty) może stosować tylko kapłan wyznaczony do tej posługi przez biskupa. „Egzorcyzmy proste to prywatne modlitwy, które mogą odmawiać wszyscy wierni”.

W swojej posłudze egzorcyści również wykorzystują sakramentalia: przywołują imię Jezusa, czynią znak krzyża, odmawiają różaniec i modlitwę do świętego Michała Archanioła, wykorzystują medalik świętego Benedykta, stułę, wodę egzorcyzmowaną, wodę święconą, sól egzorcyzmowaną, olej egzorcyzmowany, poświęcone kadzidło i świece, relikwie.

Sakramentalia w pobożności ludowej mają na celu głębsze poznanie Chrystusa. Takie formy poznawczości jak „cześć oddawana relikwiom, […] pielgrzymki, procesje”, nabożeństwa Drogi Krzyżowej, modlitwa różańcowa, medaliki, mają na celu otwarcie serca „człowieka na działanie łaski Bożej” i wzmocnienie wiary.

W swoim artykule na łamach kwietniowego „Egzorcysty” ks. prof. Marek Chmielewski opisał znaczenie sakramentaliów, jakim jest woda święcona. Przeżegnanie się nią przed mszą jest gestem oczyszczenia, a po mszy „znakiem powierzenia się Bożej opiece w codzienności”. Kropienie wodą święconą jest wyrazem wiary w moc modlitwy Kościoła, która sprawia, że spływa na wszystko Boże błogosławieństwo.

Z tekstu Joanny Szubstarskiej czytelnicy dowiedzą się, że według konstytucji o liturgii świętej ''Sacrosanctum concilium'' „niemal każde godziwe używanie rzeczy materialnych może zostać skierowane do uświęcenia człowieka i uwielbienia Boga”.

Jan Bodakowski