Przebieg badania OCT

Optyczna koherentna tomografia (badanie OCT oka) to metoda, która umożliwia lekarzowi uzyskanie bardzo dobrej rozdzielczości obrazu przekroju tylnego i przedniego odcinka oka. Całe badanie nie powoduje u pacjenta dolegliwości bólowych, ani naruszania struktur oka. Może być wykonywane w celach diagnostycznych zarówno przed, jak i po laserowej korekcji wzroku.

Do przeprowadzenia tej procedury wykorzystuje się specjalne urządzenie, jakim jest tomograf siatkówkowy. Emituje ono skupioną wiązkę światła, która warstwa po warstwie skanuje badany obszar - najczęściej siatkówkę oka. Urządzenie analizuje, w jaki sposób światło w oku jest odbijane i załamywane i na tej podstawie tworzy wysokiej jakości cyfrowy obraz siatkówki lub innego aktualnie badanego obszaru. 

Podczas wykonywania OCT przedniego odcinka można bliżej przyjrzeć się kondycji zdrowotnej rogówki, soczewki, czy komory przedniej oka. Można również w ten sposób zbadać głębokość komory przedniej, czy kąta przesączania.

Wykonanie badania OCT tylnego odcinka jest elementem diagnostyki umożliwiającej wykrycie u pacjenta jaskry, schorzeń błony przedsiatkówkowej, hypoplazji plamki, otworów plamki, czy makulopatii cukrzycowej.

Wyniki przeprowadzonego badania są najczęściej prezentowane w skali szarości i w kolorze.

Schorzenia, które można wykryć z pomocą badania OCT

Istnieje szereg chorób i schorzeń, które mogą wymagać pogłębionej diagnostyki obrazowej. Badanie OCT pomaga w ich wykryciu i stworzeniu odpowiedniego planu leczenia pacjenta.

AMD (z angielskiego Age-related Macular Degeneration)  

Badanie OCT jest bardzo przydatne w diagnozowaniu zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Jest to schorzenie siatkówki powodujące utratę widzenia centralnego. Dzięki badaniu OCT można diagnozować, które obszary są zmienione chorobowo, a także śledzić postępy w leczeniu. 

Rozwarstwienie siatkówki

OCT oka to badanie, które pozwala potwierdzić rozwarstwienie siatkówki, które należy do stosunkowo rzadko spotykanych schorzeń plamki spotykanych już u dzieci. Mowa tutaj o chorobie dziedzicznej, która w pierwszej kolejności powoduje zaburzenia ostrości wzroku.

Jaskra

Kolejną chorobą, jaką diagnozuje się z pomocą omawianego badania, jest jaskra. W przebiegu tej choroby dochodzi do powstawania zwiększonego ciśnienia wewnątrzgałkowego, które może prowadzić do zanikania nerwu wzrokowego i całkowitej utraty wzroku. Dzięki badaniu OCT można obrazować nerw wzrokowy i jego kondycję.  

Makulopatia celofanowa

Należy tutaj także wspomnieć o zwłóknieniu przedplamkowym, znanym również jako makulopatia celofanowa. U osób z tym schorzeniem dochodzi do powstania włóknistej błony przedsiatkówkowej, która negatywnie wpływa na siatkówkę, doprowadzając do jej stopniowego marszczenia. Wraz z postępem rozwoju tej błony pacjent obserwuje u siebie zaburzenia widzenia, czy zniekształcenia postrzeganego obrazu. Jest to jedno ze schorzeń, która wymaga rozszerzonej diagnostyki, w tym wykonania optycznej koherentnej tomografii oka.

Makulopatia cukrzycowa

Badanie OCT jest niezwykle przydatne także przy wykrywaniu cukrzycowego obrzęku plamki, znanego jako makulopatia cukrzycowa (DME). Mowa tutaj o powikłaniu cukrzycy typu 1 i 2, które może wystąpić u osób z retinopatią cukrzycową. W zależności od poziomu zaawansowania, powikłanie to może objawiać się zamglonym obrazem, utratą ostrości widzenia, a nawet pojawieniem się plam w polu widzenia.

Blizny siatkówki

Badanie przeprowadza się także u osób, u których doszło do powstania blizn na siatkówce oka, mogących pojawiać się po wcześniej przebytym stanie zapalnym w wyniku m.in. toksoplazmozy. Powodem zarażenia tą chorobą są pasożyty, znane jako pierwotniaki Toksoplazma gondii. Najczęstszą przyczyną zachorowania jest spożywanie przez człowieka niedogotowanego mięsa.  

Do badania OCT nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Zdarza się jednak, iż przed jego przeprowadzeniem lekarz decyduje o podaniu kropli rozszerzających źrenicę. Wykonanie OCT jest zatem niezwykle ważne w diagnostyce i potwierdzeniu występowania wyżej wymienionych chorób, a także w razie potrzeby wprowadzenia odpowiedniego leczenia.

Źródła:

https://bibliotekanauki.pl/articles/986631.pdf

https://www.researchgate.net/profile/Jadwiga-Juszko/publication/303101191_Optical_Coherent_Tomography_OCT_Macula_Imaging_in_Differential_Diagnosis_of_X-Linked_Retinoschisis_XLRS_in_Children_Optyczna_koherentna_tomografia_OCT_plamki_u_dzieci_w_diagnostyce_roznicowej_rozwarst/links/5737398e08aea45ee83dafdc/Optical-Coherent-Tomography-OCT-Macula-Imaging-in-Differential-Diagnosis-of-X-Linked-Retinoschisis-XLRS-in-Children-Optyczna-koherentna-tomografia-OCT-plamki-u-dzieci-w-diagnostyce-roznicowej-rozwarst.pdf

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysiatkowki/93574,rozwarstwienie-siatkowki

https://www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/117640,jaskra-podstawowe-informacje

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysiatkowki/85614,blona-przedsiatkowkowa

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysiatkowki/93764,zapalenie-siatkowki-i-naczyniowki-wywolane-toksoplazmoza