Pokrzywa
Działanie lecznicze pokrzywy zwyczajnej jest wielostronne, a szczególnie skuteczne przeciw wiosennemu wyczerpaniu. Pokrzywa zawiera m.in. dużo witaminy C, karoten, witaminy K, E, B2, kwas pantotenowy oraz składniki mineralne: żelazo, magnez, wapń, krzem, mangan. Jest zalecana w przypadku awitaminozy wiosennej, wzmacnia organizm i obniża zawartość cukru we krwi. Sprzyja tworzeniu się czerwonych ciałek krwi, wpływa dodatnio na działalność nerek, wątroby i pęcherzyka żółciowego, na wydzielanie się soków trawiennych i na perystaltykę jelit.
Wiosną najwartościowsza jest w maju, zanim zacznie kwitnąć. Trzeba pamiętać jednak o tym, że zawiera sporą ilość histaminy i nawet po cieplnej obróbce może wywołać reakcje alergiczne.
W kuchni młoda pokrzywa jest delikatnym dodatkiem do zup jarzynowych i ziemniaczanych oraz szpinaku (1/3 ziela pokrzywy i 2/3 szpinaku). Można sporządzić z niej i innych zielonych ziół wiosenną sałatkę. Z pokrzywy uduszonej w maśle z cebulą, czosnkiem i gałką muszkatołową przygotowuje się farsz do naleśników. Przyrządzoną jak szpinak lub zagęszczoną jajkiem z odrobiną mleka podaje się ją jako jarzynkę do mięsa.
Naleśniki z pokrzywą
Składniki
- 1 dag świeżych listków młodej pokrzywy
- pół łyżki skrobi ziemniaczanej
- 2 łyżki oleju słonecznikowego
- 200 ml mleka
- pół szklanki mąki pszennej
- jajko
- pół łyżki cukru
- duża szczypta soli
Pokrzywę wypłukać, oczyścić. Zerwać liście, włożyć je do garnka i zalać małą ilością zimnej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować 2 minuty na małym gazie. Przełożyć na sitko. Jaja wymyć, wbić do naczynia, dodać cukier i mieszać tak długo, aż cukier się rozpuści. Do naczynia wsypać mąkę, skrobię i sól. Wymieszać. Wlać mleko i olej, dodać liście pokrzywy i zmielić blenderem. Teflonową patelnię spryskać odrobin a oleju, rozgrzać i wlać niedużą ilość ciasta. Delikatnie podważyć brzegi ciasta i przełożyć na drugą stronę. Teraz przykryć patelnię. Naleśniki z pokrzywą powinny być jasnozielone, cienkie, delikatne. Podawać ze słodkim lub pikantnym farszem.
Omlet z pokrzywą
Składniki
- 2 jaja
- 2 dag świeżych liści młodej pokrzywy
- 2 dag masła
- 4 łyżki mleka
- 2 młode cebule dymki ze szczypiorem
- szczypta soli
- koperek, natka pietruszki do posypania
Pokrzywę wypłukać, oczyścić. Zerwać liście, włożyć je do garnka i zalać małą ilością zimnej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować 2 minuty na małym gazie. Przełożyć na sitko, ostudzić i drobno pokroić (lub zmielić blenderem). Jaja wymyć i wbić je do miski. Dodać mleko, sól i dokładnie wymieszać. Dymki, koperek i natkę wypłukać, strzepnąć wodę. Cebulę pokroić w grubą kostkę i zeszklić na maśle. Dodać pokrojony szczypior, pokrojoną pokrzywę i dusić przez około minutę. Wlać masę z jajek, przykryć i zmniejszyć gaz do minimum. Smażyć powoli przez 10-15 minut, aż masa się całkowicie zetnie. Podważyć brzegi łopatką. Omlet z pokrzywą zsunąć na talerz i posypać natką i koperkiem.
Chleb z pokrzywą, bez jajek
Składniki
- 200 ml wrzącej wody
- 1 dag świeżych drożdży
- 10 dag świeżych liści i łodyg młodej pokrzywy
- 2 łyżki miękkiego masła
- 35 dag mąki pszennej* (tutaj mąka razowa graham)
- łyżka stołowa cukru i łyżeczka soli
- pęczek świeżego koperku i ząbek czosnku
- nasiona lnu, dyni lub sezamu do posypania
Forma do pieczenia 22 cm x 9 cm, papier do pieczenia, tłuszcz do formy
Pokrzywę wypłukać w zimnej wodzie. Przełożyć do garnka, zalać wrzątkiem i gotować na małym gazie przez 2 minuty. Przełożyć na sito, zalać zimną wodą, dobrze wycisnąć. Koperek wypłukać, strzepnąć wodę, odciąć grube łodygi. Pokrzywę, koper, cukier zmielić w blenderze z niedużą ilością ciepłej przegotowanej wody o temperaturze nie wyższej niż 40°C, aby powstała gęsta zielona masa. Przełożyć do niedużego naczynia, dodać łyżkę mąki, cukier, wkruszyć drożdże. Masę zagnieść, przykryć i odstawić na 15 minut w ciepłym miejscu. Do dużej miski przesiać przez sito mąkę i sól, dodać posiekany czosnek. Do mąki przełożyć wyrastające drożdże, dodać miękkie masło. Ciasto ugniatać przez 5 minut, powinno być dość lepkie, miękkie i delikatne. Przykryć i odstawić w ciepłe miejsce na 40-60 minut. Po wyrośnięciu powinno być delikatne i porowate. Ponownie zagnieść przez 5 minut i odstawić do wyrośnięcia na minimum 20 minut. Ręce natłuścić olejem, z ciasta uformować chleb. Przykryć płótnem, włączyć piekarnik. Chleb przełożyć do natłuszczonej formy wyłożonej papierem do pieczenia i wstawić do rozgrzanego do temperatury 180°C piekarnika na środkową półkę na 40 minut. Po tym czasie przenieść na dolną i piec nie dłużej niż 10 minut. Ostudzić na kratce (bez formy).
Z tego ciasta można upiec bułeczki. Czas pieczenia 20-25 minut w temperaturze 180°C.
*Chleb z pokrzywą i bułki pieczone z białej mąki mają soczysty jasnozielony kolor.