Historia, aktualnie 52-letniego Rafała Z., rozpoczęła się pod koniec lat 90-tych. W tym czasie w Polsce zorganizowana przestępczość przeżywała swój rozkwit. To okres działalności grup trudniących się przemytem i handlem narkotykami, rozbojami, wymuszeniami, czy też stręczycielstwem.
Pochodzący z woj. kujawsko-pomorskiego Rafał Z. osiedlił się na Dolnym Śląsku, gdzie związał się z lokalnymi przestępcami z powiatu jeleniogórskiego. Jeszcze przed przeprowadzką dał się poznać z tej gorszej strony w swoim ówczesnym miejscu zamieszkania. Opuszczał je mając na swoim koncie zarzuty związane z nakłanianiem i czerpaniem korzyści z prostytucji obywatelek Polski, które wywożone były do Szwecji.
W Jeleniej Górze działał wspólnie z miejscowymi przestępcami. Jego przestępczy „dorobek” był inspiracją dla twórców polskich seriali kryminalnych, a dokonane czyny stały się elementem scenariusza w popularnym programie „997”. Przestępcza działalność Rafała Z. nie uszła uwadze służb. W wyniku prowadzonego śledztwa Prokuratura Krajowa we Wrocławiu zarzuciła mu osiągnięcie korzyści majątkowej w związku z obrotem znaczną ilością narkotyków, a także wytwarzaniem materiałów wybuchowych.
Punktem kulminacyjnym okazał się 5 sierpnia 2003 r. W tym dniu, w wyniku porachunków gangsterskich, doszło do zabójstwa Roberta Sz. przy użyciu broni palnej. Podejrzanym o dokonanie tego czynu stał się Rafał Z.
Zaraz po zdarzeniu opuścił on terytorium Polski i zaczął ukrywać się przed organami ścigania. Początkowo udał się do Francji. Dlatego też Prokuratura Okręgowa w Jeleniej Górze wydała za nim list gończy, a działania poszukiwawcze realizowali policjanci z Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu. Z uwagi na ustalenia, że poszukiwany przebywa za granicą wszczęto również poszukiwania międzynarodowe, a każdy wątek był wnikliwie analizowany. Jednak Rafał Z. zerwał całkowicie kontakty rodzinne i towarzyskie. Bazując na doświadczeniu zdobytym w czasie działalności w strukturach przestępczych oraz licznych kontaktach jakie dzięki temu posiadał, szybko i sprawnie zorganizował sobie życie poza Polską. Przez lata pomimo szeregu podejmowanych przez służby działań, nie udawało się ustalić miejsca ukrywania się poszukiwanego.
Po kilkunastu latach wrocławscy „łowcy głów” wpadli na trop Rafała Z. Policjanci z KWP we Wrocławiu niezwłocznie nawiązali kontakt z Punktem Kontaktowym sieci ENFAST działającym w strukturze Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji Osób Biura Kryminalnego KGP (ENFAST to międzynarodowa sieć współpracy policyjnej zajmująca się poszukiwaniem najbardziej niebezpiecznych przestępców). Funkcjonariusze z Komendy Głównej Policji natychmiastowo rozpoczęli współpracę ze swoimi europejskimi odpowiednikami. Trop poprowadził do Hiszpanii. Kontynuując działania operacyjne „łowcy” uzyskiwali kolejne informacje, poszerzając w ten sposób swoją wiedzę na temat Rafała i jego życia w Hiszpanii. Idąc po nitce do kłębka, ustalono, że poszukiwany, posługując się nową tożsamością (osoby innej narodowości), dokonywał przestępstw na terytorium Hiszpanii. W końcu w sierpniu 2021 r., w wyniku podjętych czynności przez hiszpańskie służby, doszło do jego zatrzymania. Hiszpański sąd, na czas procedury ekstradycyjnej zastosował środek zapobiegawczy w postaci dozoru Policji. Rafał Z. nie zastosował się polecenia sądu i ponownie zaczął się ukrywać.
Policjanci musieli rozpocząć czynności poszukiwawcze od początku. Bazując na doświadczeniach z lat ubiegłych, wykorzystując cały wachlarz możliwości operacyjnych, opierając się przy tym na wypracowanej wcześniej współpracy międzynarodowej, która koordynowana była przez Punkt Kontaktowy ENFAST w Komendzie Głównej Policji, uzyskano informacje wskazujące na pobyt poszukiwanego w środkowo – wschodniej Hiszpanii. Dzięki ścisłej współpracy policjantów z Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji Osób KWP we Wrocławiu, Biura Kryminalnego KGP i Policji hiszpańskiej (Policía Nacional), 20 lutego 2025 r. w godzinach porannych Rafał Z. został zatrzymany przez wyspecjalizowany zespół poszukiwań z Madrytu (FAST Hiszpania).
Poszukiwany ukrywał się w Walencji, trzecim co do wielkości mieście Hiszpanii i posługiwał się kolejnymi fałszywymi danymi osobowymi. Poszukiwany był zaskoczony działaniem służb, gdyż po opuszczeniu aresztu w 2021 r., zmienił swój wygląd i tożsamość.
Rafał Z. poszukiwany był nie tylko przez polskie, ale także hiszpańskie organy ścigania za przestępstwa, których dopuścił się na terenie obu państw. Teraz odpowie przed hiszpańskim wymiarem sprawiedliwości, a następnie zostanie poddany procedurze ekstradycyjnej w celu wydania go stronie polskiej.